Aktualizacja odbyła się 23 stycznia 2020

Chyba nie ma osoby, która choć raz nie korzystała z pomocy lekarza okulisty. Powszechnie okulista kojarzy się z lekarzem, który pomaga dobrać okulary i sprawdza ostrość widzenia. Jednak to tylko jedna z niewielu rzeczy, którymi zajmuje się lekarz tej specjalności. Z jego usług korzystają  niemowlęta, dzieci i osoby dorosłe. Zakres jego wiedzy i umiejętności jest bardzo szeroki. 

Jak zostać okulistą?

Zawód okulisty nie jest łatwy, zostanie nim, wymaga dużo nauki oraz wiedzy praktycznej. W pierwszej kolejności kandydat na okulistę musi ukończyć studia medyczne, a następnie przejść wszystkie wymagane prawnie etapy w zawodzie lekarza. Dopiero po ich zaliczeniu można starać się o przyjęcie na specjalizację okulistyczną. Specjalizacja  trwa od 5 do 7 lat i obejmuje kursy i staże specjalistyczne, na których poznaje między innymi zagadnienia związane s z elektrofizjologią oka, neurookulistyką, chirurgią refrakcyjną, chorobami nawierzchni oka oraz promocją zdrowia. Oprać tego przyszły okulista zobowiązany jest przynajmniej 2 razy w miesiącu brać udział w oddziałowych spotkaniach szkoleniowych w jednostkach akredytowanych do prowadzenia specjalizacji. Po ukończeniu specjalizacji i zdaniu wszystkich wymaganych egzaminów i zdobyciu odpowiedniej wiedzy może rozpocząć pracę w zawodzie. W trakcie specjalizacji  lekarz pełni dyżury na oddziałach szpitalnych oraz w poradniach okulistycznych.

Lekarz okulista może pracować w prywatnym  gabinecie, w przychodniach oraz na oddziałach szpitalnych. Często lekarze pracują w kilku miejscach, czasami w różnych miejscowościach. 

Jakie choroby leczy okulista?

Okulista zajmuje się leczeniem chorób oka, zmian w jego okolicy. Oprócz tego lekarz odkrywa problemy w narządach odległych, np. stwierdzając nadciśnienie czy podejrzewając cukrzycę. Najczęstsze przyczyny, z jakimi zgłaszają się do niego pacjenci to:

• Profilaktyczne badanie oka -badania, które każda osoba powinna wykonywać co dwa lata. Badanie pozwala wykryć  nieprawidłowości lub choroby oczu. Wykonuje się je również w czasie okresowych badań dopuszczających do pracy.
• Astygmatyzm to bardzo często występującą wada wzroku, objawiająca się nieostrym widzeniem zarówno z bliska, jak i z daleka. Osoby z astygmatyzmem nie widzą również linii pionowych i poziomych. Astygmatyzm może wywoływać silne bóle głowy. Chorobę likwiduje się poprzez odpowiednie okulary lub soczewki, można też wykonać zabieg laserowy.
• Jaskra to podstępna choroba, bo początkowo nie daje objawów. Uszkadza nerw wzrokowy, stopniowo doprowadzając do pogorszenia i utraty wzroku. Okulista leczy jaskrę przez zalecenie odpowiednich kropli, czasami wykonuje się zabieg chirurgiczny.
• Zaćma to zmętnienie soczewki oka, może prowadzić do całkowitej utraty widzenia. Leczy się ją chirurgiczne.
• Krótkowzroczność to wada  przejawiająca się gorszym widzeniem obiektów, znajdujących się w oddali. Okulista koryguje ją za pomocą odpowiednio dobranych okularów, można też wykonać korekcja laserową  
• Nadwzroczność, czyli dalekowzroczność, to utrata zdolności wyraźnego widzenia przedmiotów znajdujących się blisko, zaś przedmioty znajdujące się w pewnej odległości będą dobrze widoczne. Koryguje się ją okularami lub wykonując zabieg chirurgiczny.
• Zez to wada oczu polegająca na osłabieniu mięśni ocznych, objawia się zmianą kąta patrzenia jednego oka, względem drugiego. Okulista leczy ją za pomocą odpowiednich ćwiczeń, okularów lub operacyjnie.
• Stany zapalne oka to zapalenie spojówek, jęczmień, stany zapalne powiek. Choroby te mogą być wywołane przez wirusy lub bakterie. Leczy się je za pomocą kropli i maści  lub stosując antybiotyki.
• Urazy oka to wszelkie mechaniczne uszkodzenia oka, które mogą być wywołane przez uderzenia, zadrapania, dostanie się ciała obcego do oka. Lekarz może leczyć ją podając leki, poprzez usunięcie ciała obcego, czasami niezbędną jest operacja.
• Nowotwory oka to bardzo poważne i ciężkie choroby. Nie są często rozpoznawane, ale mogą prowadzić do utraty wzroku, oka, a nawet życia. Powodują przerzuty. Do leczenia nowotworów stosuje się zabiegi operacyjne, radio i chemioterapię.
• Zespól suchego oka – to dolegliwość spowodowana jest nieprawidłowym nawilżania powierzchni oka przez film łzowy, czego efektem  jest wysychanie rogówki i spojówki. Okulista zapisuje preparaty, tzw. sztuczne łzy. Chorobę leczy się jedynie objawowo.
• Odwarstwienie siatkówki to schorzenie oka, które polega na oddzieleniu warstwy siatkówki od tęczówki. Choroba często przebiega bezobjawowo, a w konsekwencji może powodować zaburzenia lub utratę wzroku. Leczona jest operacyjnie.
• I wiele innych.

Kiedy warto pójść do okulisty?

Do okulisty warto chodzić regularnie, na profilaktyczne badanie wzroku.  Warto udać się do niego, gdy wzrok pogarsza się lub pojawią się jakiekolwiek niepokojące objawy, np. ból oczodołów, mroczki, uczucie piasku pod powiekami. Należy pamiętać, że wszystkie choroby łatwiej wyleczyć w początkowym stadium, dlatego nie należy zwlekać z wizytą u specjalisty. Do okulisty można udać się prywatnie lub na NFZ,  jest wymagane skierowanie.